Czy pracodawca może narzucić urlop?

Zasadniczo pracodawca powinien uwzględnić życzenia urlopowe pracownika, chyba że na przeszkodzie stoją pilne potrzeby operacyjne lub potrzeby innych pracowników, którzy ze względów socjalnych, np. posiadanie dzieci, mają pierwszeństwo w podjęciu urlopu.
Pilne potrzeby operacyjne mogą również dotyczyć sytuacji, kiedy pracownik jest zmuszony do podjęcia urlopu w określonym czasie.
Chociaż ustawa nie określa dokładnie znaczenia pilnych potrzeb operacyjnych, to takimi przykładami mogą być:
📍 zmiany w organizacji firmy
📍 mała liczba zamówień lub ich brak
📍 ryzyko przestoju
📍 zarządzenie urlopu firmowego.
𝗨𝗿𝗹𝗼𝗽 𝗳𝗶𝗿𝗺𝗼𝘄𝘆 – 𝗰𝗼 𝘁𝗼 𝘁𝗮𝗸𝗶𝗲𝗴𝗼❓
Urlop firmowy to nic innego jak urlop narzucony przez pracodawcę. Jeśli w zakładzie pracy istnieje rada zakładowa, to zgodnie z § 87 ust. 1 nr 5 ustawy o ustroju zakładu pracy (Betriebsverfassungsgesetz - BetrVG) ma ona prawo do współdecydowania w zakresie ustalania urlopów firmowych.
Pracownik powinien jednak dowiedzieć się o nadchodzącym urlopie w odpowiednim czasie, w ten sposób, aby mógł się do niego przygotować. Jako odpowiedni termin literatura wskazuje 6 miesięcy przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu firmowego.
Ponadto, pracodawca ponosi ryzyko operacyjne związane z narzuceniem urlopu. To, czy pracodawcy mogą zarządzić przymusowy urlop w przypadku ograniczeń operacyjnych (np. w wyniku krótkotrwałej awarii maszyny produkcyjnej) lub w czasie kryzysu gospodarczego, jest dyskusyjne i często stanowi przyczynę sporów prawnych.
𝗡𝗮𝗿𝘇𝘂𝗰𝗼𝗻𝘆 𝘂𝗿𝗹𝗼𝗽 𝗮 𝘀𝗽𝗿𝘇𝗲𝗰𝗶𝘄
Zgodnie z orzecznictwem, ustalenie przez pracodawcę terminu urlopu bez wniosku ze strony pracownika jest skuteczne, jeśli pracownik nie wyrazi sprzeciwu w odpowiedzi na oświadczenie pracodawcy (Bundesarbeitsgericht (BAG) w orzeczeniach z 13 marca 2009 r. i 11 kwietnia 2006 r.).
📝W tym celu koniecznym jest, aby pracownik wyraźnie sprzeciwił się nałożonemu urlopowi (zalecamy w formie pisemnej) i zażądał urlopu w innym konkretnie określonym czasie.📝
𝗪𝘆𝗸𝗼𝗿𝘇𝘆𝘀𝘁𝗮ł𝗲𝗺 𝗷𝘂𝘇̇ 𝘀𝘄𝗼́𝗷 𝘂𝗿𝗹𝗼𝗽 𝘄 𝘁𝘆𝗺 𝗿𝗼𝗸𝘂, 𝗰𝗼 𝘀𝗶𝗲̨ 𝗱𝘇𝗶𝗲𝗷𝗲, 𝗷𝗲𝘀́𝗹𝗶 𝗽𝗿𝗮𝗰𝗼𝗱𝗮𝘄𝗰𝗮 𝗻𝗮𝗿𝘇𝘂𝗰𝗮 𝗺𝗶 𝘂𝗿𝗹𝗼𝗽❓
Jeśli pracownik wykorzystał już pulę urlopu w danym roku kalendarzowym, to powinien i tak otrzymywać wynagrodzenie za okres przymusowego urlopu. Federalny Sąd Pracy w kilku orzeczeniach stwierdził, że dostęp do całego urlopu pracownika jest niedopuszczalny. Pracownik powinien mieć nadal możliwość samodzielnego decydowania o przynajmniej części dni urlopu. Wciąż jednak nie wiadomo, jak wysoki musi być ten udział.
⚖️Chociaż Federalny Sąd Pracy potwierdził w pewnej sprawie dopuszczalność przynajmniej 3/5 urlopu przymusowego i 2/5 urlopu indywidualnego (BAG, orzeczenie z dnia 28 lipca 1981 r., 1 ABR 79/79), to wyrok nie stanowi obowiązującej zasady, a jedynie wskazówkę interpretacyjną.⚖️
Faire Mobilität – sieć doradcza oferująca bezpłatne i poufne doradztwo pierwszego kontaktu na terenie 13 niemieckich miast w zakresie niemieckiego prawa pracy. Doradztwo jest skierowane do zatrudnionych wszystkich branż, niezależnie od ich przynależności do niemieckich związków zawodowych. Dane kontaktowe: 0 800 000 57 80, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., Facebook: Faire Mobilität Polski
